حمام گنجعلی خان

یکی از مهمترین بنا های مجموعه، حمامی است که در ضلع جنوبی میدان و در میانه بازار بزرگ کرمان واقع است. این بنا تلفیقی از هنر معماری و کاربرد مصالح گوناگون، با فضایی مناسب و مورد پسند عامه مردم است. حمام گنجعلی خان اوج هنر و شاهکار معماری دوران صفویه به شمار می رود که در آن همه اصول و قواعد معماری و هنر از جمله مقرنس کاری، کاربندی، قرینه سازی، کاشیکاری، گچبری، نقاشی و تزئینات سنگی بکار رفته است. مصالح بکار گرفته شده در این بنا شامل: آجذ، سنگ، کاشی، ملات، ساروج و گچ می باشد

این حمام به استناد کتیبه سردر آن در سال 1030 ه.ق ساخته شده و معمار آن سلطان محمد، معماریزدی بوده است که برداشت صحیح از اوضاع اقلیمی، اقتصادی و فرهنگی منطقه چنین بنایی را احداث نموده است. سردر حمام دارای تزیینات گچبری و نقاشی است
نقشه معماری فضاهای حمام به گونه ای است که به بهترین وجهی انتظارات را برآورده کند. قرار گرفتن این بنا در کنار دیگر بناهای عمومی و بافت شهر، منبع و نحوه تامین آب و دفع فاضلاب و مسائل مربوطه به تنظیم دما و رطوبت از دیگر عواملی بوده که در نقشه معماری و جزئیات ساخت حمام موثر بوده است
حمام گنجعلی خان اثری بدیع از نقاشی ها، مقرنس کاری ها، کاشیکاری ها و گچبری های زیبا همراه با استفاده از تزیینات سنگی بسیارظریف است. آب مورد نیاز این حمام از قناتی تامین می شد که مظهر آن در میدان گنجعلی خان بود. خروج فاضلاب آن نیزبا در نظرگرفتن مسائل بهداشتی وزیست محیطی بوده است. این حمام 46 متر طول 30 متر عرض و حدود 1300 مترمربع زیربنا دارد، که دالان ورودی، رختکن، هشتی حدفاصل گرمخانه، خزینه، چال حوض، بخش خصوصی و تون می باشد. در غرفه های بخش رختکن با ایجاد قرینه سازی درایوان ها، ایوانچه ها و ستون های سنگی، فضای زیبا و مناسبی به وجود آمده است. و نور آن از روزنه سقف ها و انعکاس آن درآب حوض ها تأمین می شود. سقف رختکن با ارتفاعی نسبتا بلند برستون های سنگی استواراست.تزیینات آن کاربندی ویزدی بندی می باشد و ازاره آن کاشی خشتی با نقوش اسلیمی دارد

با دالانی زاویه دار به گرمخانه راه می یابیم. در این قسمت ودر ضلع شرقی آن چال حوض عمومی و در بخش غربی آن چال حوض خصوصی قرار دارد و حاکم نشین در این قسمت واقع شده است
سقف گرمخانه طاقی شبیه به خیمه است که طراحی فضای آن بصورت هشت و نیم هشت صورت پذیرفته که نور آن از سقف تأمین می شود و هشت ستون حمام زیبایی آن را دو چندان کرده است. طاقهای جناقی با خیز کم بر روی هشت ستون گرمخانه به صورت یکپارچه قرار گرفته اند وحوض آب سرد، چشم اندازی زیبا از معماری، گچبری و کاشیکاری حمام را درون آب زلال خود به تصویر کشیده است ..... ادامه

بازگشت

جستجو کنید